Geschiedenis

Het ontstaan van shantyliedjes

shantymanNa de Franse overheersing door Napoleon bouwde Nederland al vlot zijn vloot weer op met buitenlandse bemanningsleden. Die zongen voornamelijk Engelse, Duitse of Franse shanties of in een mengelmoestaaltje, het pidgin. Het was doorgaans een gewone matroos die, naast alle voorkomende werkzaamheden, de taak van voorzanger op zich nam.
Hij
trok dan zelf niet aan de touwen, maar stond bij het blok om het touw door te halen. Hij liep niet mee rond de kaapstander maar zat er bovenop. Hij leerde de shanties in de praktijk, van zijn vader en/of andere zangers.Omdat werkzaamheden niet altijd even lang duurden, diende een shantyman over de nodige humor en improvisatievermogen te bezitten. Hij verzon ter plekke nieuwe coupletten. De liedjes gingen over de vrouwen aan de kade, zeemeerminnen aan de ene kant en aan de andere kant over moedige avonturen, slechte omstandigheden aan boord; het harde werken, de slechte kok of de onredelijke kapitein. Matrozen associeerden deze liederen met werken. Het was uit den boze om een shanty te zingen aan de wal of tijdens een spaarzame korte rustperiode aan boord. Veel teksten en melodieën kwamen echter van de wal. Uit de Amerikaanse burgeroorlog en de slavernijtijd. Mensen namen hun strijd- en werkliedjes en negro-spirituals mee aan boord en pasten ze aan voor het werk. Zo kent elk lied zijn eigen geschiedenis. De bemanningen van schepen waren een mix van matrozen uit vele landen en continenten. Hierdoor komen veel liedjes in verschillende talen voor met talloze variaties in melodie of tekst. Omdat de shantyman aan boord naast een goede zangstem en over improvisatietalent en de nodige humor moest beschikken verdienden zij ook meer dan de overige zeelieden. Door zorgvuldige selectie hebben we in Wolvega een uniek getalenteerd koor van nazaten van deze shantymannen opgericht en vernoemd naar één van Nederlands bekendste zeemannen, Pieter Stuyvesant, vanwege zijn houten been ook wel Pieter Poot genoemd. Pieter Stuyvesant is in onze gemeente geboren.
Terug